Gazze’deki kimyasal tesir yıllarca geçmeyecek

İsrail’in Gazze’ye yönelik insanlık dışı hücumlarında 1 ayı aşkın mühlet geride kaldı. Bu süreçte tonlarca bomba kullanan İsrail, yasaklı silahları kullanmaktan da çekinmiyor. Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Tıbbi KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) Anabilim Kısmı Başkanlığı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Kenar, bombalardaki kimyasal silahların yöre halkına verdiği zararın yanı sıra atıldığı ortam ve etraf için de büyük bir tehlike olduğunu belirterek, “Bu zehirleyici kimyasallar, hava, su, toprak, bitki, ağaç ve tarım eserlerine karışarak hem etraf hem de oradaki canlılar için risk oluşturuyor. İnsan sıhhatini tehdit etmenin yanı sıra etkilediği topraklarda tarım yapılamamakta, kirlettiği sularda canlılar hayatlarını sürdürmelerini zorlaştırıyor. Üstelik bu tesirler yıllarca devam ediyor” dedi.

Kimyasallara uzun periyodik maruz kalmak, teneffüs yolları, hudut sistemi bozuklukları ve üroloji meseleleri da dahil olmak üzere pek çok aksiliğe yol açabiliyor. Bombalarla ortaya saçılan bu kimyasalların içme ve kullanma suları ve su kaynaklarında yaygın kirliliğe yol açtığını hatırlatan Prof. Kenar, “Kimyasallar su kaynaklarını direkt kirlettiği üzere, uçuculuğu sayesinde kolaylıkla havaya karışıyor. Akabinde yağmurla sularda birikiyor. Su ortamlarındaki besin zinciri de tekrar bu kimyasallar nedeniyle bozuluyor” diye anlattı.

Kimyasal casusların etrafa salındığında biyolojik birikim ve biyobüyüme süreçlerine tesir ettiğini vurgulayan Kenar, “Aynı biçimde bu toksik hususlar beşerler tarafından yutma, soluma yahut cilt teması üzere çeşitli maruz kalma yolları yoluyla alındığında da biyobirikim meydana geliyor. Görüldüğü üzere, İsrail tarafından kullanılan bombaların içindeki kimyasallar yalnızca insanları saf dışı bırakmak yahut öldürmek için kullanılmakla birlikte tıpkı vakitte besin ve su stoklarını ve çevreyi kirletmek için kullanılabiliyor” diye anlattı.

Kimyasal bombaların ani mevt ve yaralanmaların dışında hayatta kalanlar üzerinde uzun vadede yıkıcı ve olumsuz tesir bıraktığını tabir eden Kenar, “Bombaların oluşturduğu fizikî ziyanlar içerisinde yanıklar, teneffüs düşüncesi ve göz yaralanmaları üzere önemli tesirlere neden olabilir. Hayatta kalanlar ciltte güzelleşmeyen lezyonlar, kabarcıklar ve şiddetli kronik ağrı ile yaşayabilirler. Oluşan teneffüs sorunları, kronik akciğer hastalıkları ve kanser riskinde artış görülebilir. Kimi durumlarda, kimyasal silahların kullanılması ile hayatta kalanlarda oluşan bu tesirler ömür uzunluğu sıhhatlerinin bozulmasıyla sonuçlanabilir. Bir öteki tesir ise, oluşan ruhsal travma olup, hayatta kalanlar, kimyasal taarruzlar sırasında yaşadıkları üzücü tecrübelerin bir sonucu olarak sıklıkla anksiyete, depresyon ve travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) dahil olmak üzere ruhsal problemler yaşayabilir. Hayatta kalanlar daima tıbbi izleme ve tedaviye muhtaçlık duyacaklardır” halinde konuştu.

Kimyasal bombaların olumsuz tesirlerine dikkat çeken Kenar, “Kimyasal silah kullanımının yasaklanması ve hayatta kalanlara düzgünleşme ve rehabilitasyon konusunda takviye sağlanmalı. Bu taraftaki memleketler arası gayretlerin kıymetini her fırsatta vurgulamak gerekiyor” diye açıkladı.